Κείμενο / Φωτο: Γιάννης Βέλλης
Για το Φοινίκι Θεσπρωτίας, είχα ακούσει ότι έχει όμορφες καμαρωτές εξώπορτες, που στέκονται εκεί από παλιά, από το 1840 και μετά. Επίσης, ότι είναι ένας καλοδιατηρημένος παραδοσιακός οικισμός, κοντά στις Φιλιάτες.
Είχα την περιέργεια για το μέρος, αλλά δεν έτυχε να περάσω ποτέ, παρότι η πινακίδες στο δρόμο από το χωριό μου προς Φιλιάτες και αντίστροφα, έδειχναν το δρόμο προς τα εκεί. Ρώτησα κι έναν εξάδελφό μου, λίγο μεγαλύτερο, εάν γνωρίζει το μέρος, εάν το επισκέφθηκε με κάποια αφορμή. Αρνητικός και αυτός. Δεν έτυχε…
Τελικά το αποφάσισα. Θα το επισκεφτώ, είπα στον εαυτό μου, έστω και αν απογοητευτώ από αυτό που περιμένω να δω. Έτσι, αντί να γυρίσω από τις Φιλιάτες προς το χωριό μου, άλλαξε ο προορισμός προς το Φοινίκι. Ιδιαίτερο όνομα, δεν ξέρω ποιος το βάφτισε έτσι. Όχι ότι θα άλλαζε κάτι, αλλά η συνήθεια της δουλειάς μου να ψάχνω τα πάντα…
Η πρώτη έκπληξη, για εμάς τους καλομαθημένους αστούς στις ευκολίες, δεν μπορείς να γυρίσεις το χωριό με αυτοκίνητο. Παρκάρεις, παίρνεις τα πόδια σου, βάζεις όλη την όρεξη που έχεις και ξεκινάς τον ανήφορο. Ίσως στην αρχή αυτό ενοχλεί, αφού συνηθίσαμε πια να τα γυρίζουμε όλα με το αυτοκίνητό, το μηχανάκι μας, ή έστω το ποδήλατο. Το χωριό είναι σκαρφαλωμένο στο βουνό και μοιάζει σαν καστροπολιτεία. Επιβλητικά σπίτια, καλντερίμια, πόρτες με έντονα χρώματα στολισμένες να παίζουν με τον ήλιο και τα σύννεφα. Ίσως αυτή η παραδοσιακή αρχιτεκτονική, να είχε σχεδιαστεί έτσι για να εξυπηρετεί, εκτός από την αρμονία και την ασφάλεια των κατοίκων.
Το βουνό που το “φιλοξενεί”, λέγεται Φαρμακοβούνι. Εκείνο που μου άρεσε πολύ, ήταν η ηρεμία του χώρου. Οι επισκέπτες λίγοι -το ίδιο και οι κάτοικοι που μένουν μόνιμα εκεί- οι οποίοι έρχονται κυρίως για τις διακοπές τους το καλοκαίρι, αφού είναι πολύ κοντά στο δήμο Φιλιατών και την Ηγουμενίτσα. Ο καιρός έντονα χειμωνιάτικος όσο περνούσε η ώρα, άφηνε τον άνεμο να γυρίζει στα στενά και την υγρασία να απλώνεται όπου ο ήλιος έφευγε. Αυτό με έκανε, να μαζεύω τον χρόνο της επίσκεψης και να υπόσχομαι μια νέα, σε ανοιξιάτική ή καλοκαιρινή περίοδο. Ένα άλλο αξιοθέατο που καλό είναι να επισκεφτείτε είναι το λαογραφικό Μουσείο Φοινικίου. Στεγάζεται σε διώροφο κτίσμα τεσσάρων δωματίων, που κατασκευάστηκε επί Τουρκοκρατίας. Τα εκθέματά του χρονικά είναι από την περίοδο 1840 -1970.
Το Φοινίκι, ανήκει σήμερα, ως δημοτικό διαμέρισμα, στο Δήμο Φιλιατών και απέχει από τις Φιλιάτες Θεσπρωτίας, περίπου 5 χιλιόμετρα. Έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός. Είναι, ένας από τους καλύτερα διατηρημένους στο νομό Θεσπρωτίας, περισσότερο από την προσπάθεια των ίδιων των κατοίκων του, παρά από κάποιο ιδιαίτερο πρόγραμμα αρχιτεκτονικής αποκατάστασης. Ίσως ο δήμος και η περιφέρεια θα έπρεπε να το προβάλουν τουριστικά περισσότερο, ώστε να το απολαύσουν περισσότεροι Έλληνες και ξένοι, που τα καλοκαίρια γεμίζουν τα παράλια της Θεσπρωτίας. Πιστεύω ότι η επίσκεψη αυτή θα τους αφήσει τις καλύτερες εντυπώσεις, όπως άφησε και σε εμένα.